Bachelorfase status na 1 jaar: Doorstuderen en uitval

Middels de data uit het Register Onderwijsdeelnemers (ROD) valt te achterhalen of studenten een jaar na de instroom opnieuw ingeschreven zijn bij de opleiding waarmee ze startten, voor een andere opleiding kiezen bij een universiteit of toch bij een hogeschool, of dat ze (tijdelijk) gestopt met studeren aan een onderwijsinstelling in het Nederlandse hoger onderwijs.

“Status na 1 jaar” houdt in dat wordt gekeken naar de status van een inschrijving één jaar na de eerste inschrijving. We rapporteren hierover op het "standaardcohort": vwo-ers die met maximaal één tussenjaar, de overstap maken van het voortgezet onderwijs naar het wetenschappelijk onderwijs. Vwo-ers die eerst hbo doen en daarna naar de universiteit komen, horen niet bij deze groep Reden om dit standaardcohort te nemen, is dat dit voor alle universiteiten een standaardgroep is en het grootste deel van de totale bachelorinstroom.

Afgelopen jaren was het percentage herinschrijvingen bij dezelfde opleidingen tussen de 77-79%. In studiejaar 2019 en studiejaar 2020 is dit percentage toegenomen naar respectievelijk 82% en 80%. Oorzaak is wellicht de aanpassingen die door de opleidingen zijn gedaan in de norm voor het Bindend Studieadvies (BSA). Deze norm is vanwege de corona-situatie in deze studiejaren naar beneden bijgesteld waardoor minder studenten een negatief studieadvies ontvingen.

Van de vwo-ers die zijn gestart in studiejaar 2021, zien we dat 17% na het eerste jaar voor een andere wo-opleiding kiest en 5% kiest alsnog voor een hbo-opleiding. Ook zijn er meer voormalig vwo-leerlingen die niet meer in de in het Nederlandse hoger onderwijs register voorkomen. Universiteiten vinden dit geen gekke ontwikkeling: het cohort 2021 heeft zich niet op dezelfde manieren als eerdere jaren kunnen voorbereiden op de studiekeuze. een goede orientatie is belangijk voor het maken van een goede keuze.

Toelichting categorieën in bovenstaande visual:

• Opnieuw ingeschreven bij oorspronkelijke opleiding 

Dit zijn studenten die na 1 jaar opnieuw inschrijven bij dezelfde bacheloropleiding aan dezelfde onderwijsinstelling. Deze worden ook wel aangeduid als: Herinschrijvers opleiding.

• Ingeschreven bij een andere wo-bacheloropleiding

Studenten die na 1 jaar niet opnieuw inschrijven bij de bacheloropleiding waarbij ze in het eerste jaar ook gestart waren. Oftewel: deze studenten hebben van opleiding en/of van universiteit gewisseld. 

Bij een aantal universiteiten ontstaat hier een vertekend beeld: er zijn opleidingen die een breed eerstejaarsprogramma aanbieden met vakken die voor meerdere opleidingen gelden als verplicht vak. Een uitval uit de opleiding kan betekenen dat studenten weliswaar administratief met de opleiding van eerste keus zijn gestopt, maar doorstuderen zonder noemenswaardige vertraging.
 

• Ingeschreven bij een hbo-opleiding

Studenten die eerst ingeschreven hebben gestaan aan een universiteit het daarop volgende studiejaar ingeschreven zijn bij een hbo-opleiding.

• Niet langer ingeschreven in het (Nederlandse) hoger onderwijs. 
Deze studenten komen niet langer voor in de registratiegegevens over het hoger onderwijs Dit kan betekenen dat iemand gestopt is met studeren, maar kan ook  dat iemand naar het buitenland is vertrokken om daar een (wo-)opleiding te volgen. Ook een overstap naar bijvoorbeeld mbo of particulier onderwijs is een mogelijkheid. Helaas is daar op basis van de brongegevens (*) geen informatie over beschikbaar.

De universiteiten hebben de afgelopen jaren ingezet op het terugdringen van de uitval na het eerste studiejaar. Hierover maakten zij ook afspraken binnen de prestatieafspraken. Voorbeelden van genomen maatregelen zijn inzetten op beter gestructureerd onderwijs in het eerste studiejaar en betere voorlichting in aanloop naar een inschrijving voor een wo-bacheloropleiding, de zogenaamde matchingsactiviteiten. Ook nu de zogenaamde prestatieafspraken afgelopen zijn, blijven universiteiten inzetten op het zo laag mogelijk houden van de uitval.