Easy Access-regeling universiteiten

Op veel studiemateriaal dat docenten voorschrijven aan studenten rust auteursrecht. Voor het gebruik daarvan moet een vergoeding worden betaald. Met de Easy Access-regeling wordt een groot deel van het hergebruik van dit materiaal in een keer afgekocht voor alle universiteiten. Zo zijn er weinig belemmeringen voor docenten en studenten om de boeken en artikelen te gebruiken die voor het onderwijs nodig zijn.
Docenten van universiteiten gebruiken voor hun onderwijs vaak content waarop auteursrechten rust. In het verleden werd deze content vaak in de vorm van readers verspreid onder studenten. Tegenwoordig gaat het ook om online content die beschikbaar is via een elektronische leeromgeving.

De regeling heeft als doel het hergebruik van studiemateriaal te faciliteren op een zo eenvoudig mogelijke manier, met minimale administratieve lasten. Om dat te realiseren is het digitaal hergebruik zoals op Canvas en Blackboard, en het papieren hergebruik in readers grotendeels afgekocht. Hetzelfde geldt voor het gebruik van afbeeldingen, zoals in PowerPoint.

Vaak is door de universiteiten al betaald voor artikelen via licenties met uitgeverijen. In toenemende mate kunnen docenten gebruik maken van open access. In sommige gevallen moet er alsnog toestemming gevraagd worden bij de uitgever voor opname in een elektronische leeromgeving en is een vergoeding verschuldigd. Stichting UvO int deze vergoedingen en keert deze vervolgens uit aan de uitgevers. 
  
Tevens streven de universiteiten naar een daling in totale volume van hergebruikte content waar auteursrecht op rust. Dit kan bereikt worden door gebruik te maken van open leermaterialen en open access artikelen. Bibliotheken kunnen docenten ondersteunen bij het vinden en integreren van dit soort materialen in hun leeromgeving. Daarnaast zoeken we naar manieren om op laagdrempelige wijze inzichtelijk te maken welke licenties zijn afgesloten door bibliotheken en wat toegestaan is met de content.
 
De afspraken gelden voor alle instellingen die zijn aangesloten bij UNL, inclusief de medische faculteiten en alle nu daaronder ressorterende onderzoekscholen en instituten.
 
Belangrijkste veranderingen ten opzichte van regeling 2017-2021
De belangrijkste verandering in de nieuwe Easy Access-regeling is dat docenten voortaan tot en met veertig pagina’s mogen overnemen uit publicaties, mits dat maximaal 20% van het oorspronkelijke werk is. Daarnaast is de definitie van een korte overname vastgesteld op maximaal 25 pagina’s. Met deze afspraken blijven de administratieve lasten voor universiteiten beperkt.

Verdere samenwerking tussen UNL en UvO
De komende jaren betalen de universiteiten gezamenlijk tussen de €6 en €7 miljoen per jaar. Elke universiteit betaalt haar aandeel op basis van studentenaantallen. Universiteiten spannen zich daarnaast in om inbreuken te voorkomen. UNL en UvO werken aan een model waarbij universiteiten op termijn een vergoeding gaan betalen op basis van het werkelijke gebruik.

Meer informatie
Docenten kunnen voor vragen over de nieuwe regeling terecht bij de bibliotheek van de eigen instelling. Meer informatie over de nieuwe readerregeling is te vinden via volgende rapporten:

• Publiek rapport onderzoek easy access regeling
• Verslag gebruik van onderwijsleermiddelen in het onderwijs
• Antwoorden uit onderzoeksopzet onderwijsondersteuning
• Rapport juridische expertgroep