Universiteiten en hogescholen publiceren gezamenlijke richtlijn voor protesten

De inzet van universiteiten is altijd een vreedzaam verloop van het protest. Instellingen proberen daarom in gesprek te blijven met protesterende medewerkers en studenten om te zorgen voor een veilig verloop van het protest. In de gezamenlijke richtlijn staat onder andere dat universiteitsbestuurders niet onderhandelen met personen met gezichtsbedekkende kleding, dat deelnemers van protesten gevraagd kunnen worden om hun studenten-, medewerkerskaart en/of identiteitsbewijs te tonen en dat overnachten op de campus niet is toegestaan, ook niet in tenten. Het bezetten van een gebouw geldt niet als protesteren en wordt niet toegestaan.

In oktober 2024 is aan de richtlijn een nuancering toegevoegd in de vorm van een duiding. Hierin wordt toegelicht dat de richtlijn bestaat uit de spelregels die gehanteerd kunnen worden wanneer een universiteit of een hogeschool wordt geconfronteerd met protesten. Het gaat om spelregels in aanvulling op reeds bestaande wetgeving en huisregels, zonder dat daarmee afbreuk wordt gedaan aan de regels en rechten die voortvloeien uit het (grondwettelijk) demonstratierecht.

Jouke de Vries, interim-voorzitter Universiteiten van Nederland: “Het is heel begrijpelijk dat onze studenten en medewerkers zich ernstig zorgen maken om de situatie in Gaza. Protesteren moet daarom ook mogelijk zijn. Tegelijkertijd zijn wij ook verantwoordelijk voor de veiligheid van onze mensen en willen daarom nog eens heel duidelijk maken wat wel en niet mag in en rond onze gebouwen.” 

Dialoog, academisch debat en voorlichting

Universiteiten zijn bij uitstek de plek waar een kritische dialoog gevoerd moet worden over de oorzaken, impact en oplossingen voor een oorlog zoals die nu plaatsvindt in Gaza. Op alle universiteiten wordt daarom al sinds 7 oktober op allerlei manieren aandacht besteed aan het ernstige conflict in het Midden-Oosten. Zo worden dialoogsessies en teach-ins georganiseerd door vakgroepen en studie- en studentenverenigingen. Ook zijn er open spreekuren beschikbaar voor studenten die zich onveilig voelen of mentale ondersteuning nodig hebben. Naast een plek voor het academische debat zijn universiteiten ook een belangrijke bron van kennis voor de samenleving. Bijvoorbeeld via platform Universiteit van Nederland, waar een video over het ontstaan van het conflict tussen Israël en de Palestijnen al meer dan een miljoen keer is bekeken. 

Universiteiten roepen hun academische gemeenschap op om, naast de protesten, vooral de verbinding te blijven zoeken. Juist nu is dat keihard nodig. De Vries: “Wij kunnen als universiteiten het voorbeeld geven door met het hoofd en met het hart de dialoog te voeren over dit conflict.”