Twintig universitaire bacheloropleidingen kiezen voor loting
Actueel
Contact
Universiteiten publiceren het ‘Kader Selectie Bachelor’ voor een zo eerlijk mogelijke selectieprocedure
Twintig bacheloropleidingen aan negen verschillende universiteiten gaan gebruik maken van loting bij het selecteren van hun eerstejaars studenten of zijn van plan dit te gaan doen. Opleidingen kiezen voor een gehele overstap naar loting, of een combinatie van loting en selectie op kwalitatieve criteriaDit blijkt uit een rondgang van Universiteiten van Nederland (UNL). Er zijn 58 bacheloropleidingen met een numerus fixus, op een totaal van 428 bacheloropleidingen. Sinds 1 september 2023 is het weer wettelijk toegestaan om op opleidingsniveau te loten tussen kandidaten. Het zorgt ervoor dat opleidingen meer opties hebben voor het selecteren van studenten, doordat zij kunnen kiezen tussen loting en selectie op basis van kwalitatieve criteria. Om die selectie zo eerlijk en valide mogelijk te laten verlopen, hebben de universiteiten gezamenlijk het ‘UNL Kader Selectie Bachelor’ ontwikkeld. Daarin staan de gezamenlijke uitgangspunten over het gebruik van selectiecriteria, over evaluaties en over communicatie over selectieprocedures.
Contact
Annelien Bredenoord, rector magnificus van de Erasmus Universiteit Rotterdam en dossierhouder selectie van UNL, is blij met het resultaat: “We merken dat universiteiten steeds serieuzer nadenken over welk instrument van selectie eerlijk en passend is bij de opleiding. Voor sommige opleidingen bekent dit een overstap naar loting, voor andere opleidingen een doorontwikkeling van de huidige selectieprocedure.”
Selecterende opleidingen hebben, bijvoorbeeld vanwege een tekort aan onderwijsfaciliteiten, een maximaal aantal studenten die per jaar kan starten en moeten daarom studenten selecteren. Ongeveer een derde van de fixusopleidingen op bachelorniveau maakt gebruik van loting, of is dit van plan te gaan doen. De rest maakt gebruik van decentrale selectie op basis van uitsluitend kwalitatieve criteria, zoals de kennis of vaardigheden van kandidaat-studenten.
UNL heeft met wetenschappers uit het Onderzoekersnetwerk Selectie de beschikbare wetenschappelijke kennis over kansengelijkheid in selectieprocedures gebundeld in een wetenschappelijke bijlage en een factsheet. Met deze informatie kunnen opleidingen snel inzicht krijgen in de mogelijke nadelen van selectiemethoden en de kansengelijkheid voor studenten optimaliseren. Veel van de wetenschappelijke kennis is afkomstig uit het vorig jaar verschenen Handboek Selectie Hoger Onderwijs, dat steeds vaker wordt geraadpleegd binnen universiteiten.
Criminologie gaat weer lotenDe bacheloropleiding Criminologie is een voorbeeld van een opleiding die weer gaat loten. Deze opleiding wordt in Nederland aangeboden door de Vrije Universiteit Amsterdam, de Erasmus Universiteit Rotterdam en de Universiteit Leiden. Op alle drie de universiteiten zijn de opleidingen van plan loting in te zetten, nadat uit onderzoek bleek dat er te weinig correlatie was tussen de selectieresultaten en het latere studiesucces. Alleen kandidaten met hoge cijfers in hun vooropleiding bleken het ook echt beter te doen tijdens hun studie.
Kandidaten met hoge vwo-cijfers direct krijgen in de nieuwe procedures aan alle drie de universiteiten direct een plaats, de overige plekken worden dan via loting toegekend. Alle kandidaten moeten wel aan een ‘inspanningsverplichting’ voldoen. Kandidaten moeten bijvoorbeeld verplicht een hoorcollege volgen en een matchingstoets maken zodat zij kennis kunnen maken met de inhoud van de opleiding en beter kunnen inschatten of de opleiding bij hen past. De opleidingen hopen dat de nieuwe procedure helpt om de selectie eerlijker te maken, kandidaten met meer gemiddelde cijfers krijgen immers een gelijke kans om toegelaten te worden. De procedures moeten nog wel formeel worden goedgekeurd door de medezeggenschap en/of het College van Bestuur. |
De inventarisatie onder alle universiteiten laat verder zien dat zes bacheloropleidingen loting al hebben ingezet om de inkomende studenten van collegejaar 2024-2025 te selecteren. Veertien bacheloropleidingen hebben plannen gemaakt om loting te gaan gebruiken in de procedures die gaan beginnen voor de selectie van studenten die in collegejaar 2025-2026 instromen. Deze plannen moeten wel nog door de medezeggenschap worden goedgekeurd. Eén van deze opleidingen hanteert voor het eerst een selectieprocedure, dus heeft direct gekozen voor een vorm van loting.
Totstandkoming
Het UNL Kader Selectie Bachelor is opgesteld door een werkgroep onder leiding van de bestuurlijke commissie toelating en selectie.
Leden bestuurlijke commissie:
- Annelien Bredenoord, rector magnificus Erasmus Universiteit Rotterdam (voorzitter)
- Jeroen Geurts, rector magnificus Vrije Universiteit Amsterdam
- Rob Mudde, vice-rector magnificus/vicepresident onderwijs Technische Universiteit Delft
Leden werkgroep:
- Naima Chouaati Erasmus Universiteit Rotterdam
- Kitty Cleutjens OnderzoekersNetwerk Selectie / Universiteit Maastricht
- Daphne van Dongen Universiteit Maastricht
- Mawuena Evans Vrije Universiteit Amsterdam
- Jasper van de Kamp Rijksuniversiteit Groningen
- Eduard van der Kooij Universiteit Utrecht
- Mechteld Hoogelander-Visser Universiteiten van Nederland (UNL)
- Ottelien Rikhof Technische Universiteit Delft
- Colette van Spanje Rijksuniversiteit Groningen
- Sebastiaan Steenman OnderzoekersNetwerk Selectie / Universiteit Utrecht
- Karen Stegers-Jager OnderzoekersNetwerk Selectie / Radboud Universiteit
- Aida Tunović Erasmus Universiteit Rotterdam
- Josephine Verstappen Universiteiten van Nederland (UNL)
Downloads
-
UNL Kader Selectie Bachelor-WEB.pdf
Publicatie -
UNL Factsheet selectie-instrumenten.pdf
Factsheet
Actueel binnen Onderwijs
-
Ingezonden brief rectores magnifici in Trouw
Nieuwsbericht
