Draghi-rapport: Concurrentievermogen Europa in gevaar, meer investeringen in onderwijs en onderzoek noodzakelijk

Actueel

Laatst bijgewerkt op
studenten in gang ub

Het concurrentievermogen van Europa loopt gevaar, zo constateert Mario Draghi in opdracht van de Europese Unie. Om in de toekomst concurrerend te blijven, moeten lidstaten en de EU stevig investeren in fundamenteel onderzoek, innovatie en onderwijs. Alleen met voldoende kennis en vaardigheden kan de Europese economie concurrerend blijven. Volgens de voormalige Italiaanse premier en oud-ECB-voorzitter moet de Europese Unie veel meer doen aan onderlinge versterking van onderzoek en innovatie, niet alleen financieel maar ook door intensiever samen te werken. Het is in het publieke belang om Europese universiteiten bij de wereldwijde top te (blijven) laten horen, stelt hij. UNL-voorzitter Caspar van den Berg: “Het rapport is niet alleen relevant voor de nieuwe Europese Commissie, maar ook voor de Nederlandse politiek. Hetzelfde speelt op dit moment in Nederland, waar het kabinet 1 miljard bezuinigt op de kennis die ons land welvarend en concurrerend moet houden. Dit rapport verdient in Den Haag onverdeelde aandacht."

Het Nederlandse kabinet wil dat Nederland tot de top vijf landen met een goede concurrentiepositie behoort, maar bezuinigt tegelijkertijd een miljard op hoger onderwijs en onderzoek. UNL-voorzitter Caspar van den Berg: “De paralellen tussen het rapport van Draghi en de Nederlandse situatie zijn overduidelijk. Draghi wijst in vergelijkingen met de VS en China naar het beperkte vermogen van ons continent om helder te prioriteren wat nodig is voor welvaart op de lange termijn.  

Universiteiten hebben volgens Draghi een centrale rol in het aanjagen van innovatie, baanbrekend onderzoek en voor het produceren van nieuwe vaardigheden voor de arbeidsmarkt. Draghi heeft enkele adviezen om tot de academische wereldtop te blijven behoren. Zo moeten de beurzen voor fundamenteel onderzoek van de European Research Council (ERC) worden verdubbeld, omdat deze essentieel zijn voor de concurrentiepositie van de Europese wetenschap. Dit is helemaal in lijn met wat de Nederlandse universiteiten nodig vinden voor de toekomst van het Horizon programma. Nederlandse wetenschappers en universiteiten zijn zeer succesvol in het binnenhalen van ERC-beurzen. Het rapport is ook in lijn met het advies van de AWTI over Europa en innovatie uit 2023, waarover toenmalig AWTI-voorzitter Eppo Bruins toen terecht zei: “Tot nu toe slaagt de regering er onvoldoende in om dit Europese beleid goed aan te laten sluiten op de Nederlandse ambities voor onderzoek, innovatie en onderwijs.” 

Tot slot moeten volgens Draghi de uitgaven aan onderzoek & innovatie omhoog. Europese landen hebben afgesproken dat ieder land 3% van het bruto binnenlands product aan onderzoek & innovatie moet uitgeven. Nederland kwam in 2022 tot 2,3%, en met de in het Hoofdlijnenakkoord aangekondigde bezuiniging van één miljard op onderwijs en onderzoek zal dit dalen. Van den Berg: “Het signaal van Brussel aan Den Haag is duidelijk. Als het kabinet het verdienvermogen van Nederland écht vooropstelt, dan moet het ook voldoende in universiteiten blijven investeren. Die bezuinigingen moeten van tafel.”